เบาหวาน คือ อะไร
เบาหวาน คือโรคที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ร่างกายในกระบวนการเปลี่ยนน้ำตาลในเลือดให้เป็นพลังงาน ซึ่งกระบวนการนี้เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของฮอร์โมนที่ชื่อว่า อินซูลิน (Insulin) ที่สร้างจากตับอ่อน เพื่อนำน้ำตาลในกระแสเลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆของร่างกาย โดยเฉพาะกล้ามเนื้อ และสมอง ในภาวะที่อินซูลินมีความผิดปกติ ทั้งภาวะลดลงของปริมาณอินซูลินในร่างกาย หรือ อวัยยะต่างๆ ของร่างกายตอบสนองต่ออินซูลินน้อยลง หรือ ภาวะดื้ออินซูลิน ทำให้ร่างกายไม่สามารถนำน้ำตาลที่อยู่ในกระแสเลือด ไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากพอ อ่านต่อ
อาการเบาหวานเริ่มต้น สัญญาณอันตรายกว่าที่คิด
จะรู้ได้อย่างไรว่าอาการเบาหวานเริ่มต้น เป็นยังไง เรากำลังมีความเสี่ยงหรือกำลังมี “อาการเบาหวาน” ซึ่งอันที่จริงแล้ว ร่างกายของเราจะมีการส่งสัญญาณเตือนบางอย่างออกมาอยู่แล้ว เราสามารถสังเกตได้ด้วยตนเองครับ และอีกวิธีก็คือไปตรวจสุขภาพประจำปี ก็จะช่วยให้ทราบว่าเราเป็นโรคอะไรอยู่ ต้องระวัง และควบคุมอะไรบ้าง
แม้ว่าในหลายครั้ง มันมีบางโรคที่เราไม่สามารถตรวจพบได้ง่ายๆ แต่สำหรับอาการเบาหวาน มักจะแสดงออกชัดเจนก่อนที่จะไปหาแพทย์ตรวจด้วยซ้ำ ดังนั้นถ้าเราสามารถตรวจสอบอาการต่างๆได้ก่อนว่าเรากำลังมีความเสี่ยงที่จะเป็นหรือไม่ ก็จะได้หาทางป้องกันและรับมือก่อนจะไปพบแพทย์ได้ครับ
วันนี้เรามาดูว่า สัญญาณเตือนจากร่างกายว่าเรากำลังเสี่ยงเป็นโรคเบาหวานหรือไม่ มีอะไรบ้าง เพื่อเป็นการสำรวจสุขภาพตนเองได้ง่ายๆจากที่บ้านของท่านเองครับ
อาการเบาหวาน ที่พบบ่อยคือประเภทที่ 2
ต้องทราบว่าโดยหลักแล้ว โรคเบาหวาน ที่พบกันบ่อย มักจะเป็นประเภทที่ 2 ซึ่งมักเกิดกับคนที่มีอายุมากกว่า 40 ปีขึ้นไป โดยมีถึงกว่า 95% มักมีอาการพบเห็นดังนี้
- ปัสสาวะบ่อยครั้ง กระหายน้ำ และมีความอยากอาหารเพิ่มขึ้น
- สายตาพร่ามัว
- เมื่อเกิดบาดแผล มักเรื้อรัง หายช้า และเมื่อหายแล้วมักเป็นรอยดำเหลืออยู่ ไม่จางหาย
- มักปวดและชาตามมือและเท้า
- มีอาการเหนื่อยล้าง่าย บางรายพบว่ามีอาการง่วง อยากนอนหลับระหว่างวัน
- เท้าไร้ความรู้สึก มีการติดเชื้อ ถ้าอาการหนักอาจต้องตัดขาและเท้าทิ้ง
- มักพบการติดเชื้อตามผิวหนัง ปาก และกระเพาะปัสสาวะบ่อย
- มีปัญหาโรคฟัน และเหงือก
- คลื่นไส้ อาเจียน
- รายที่อาการหนัก อาจถึงขั้นเป็นลม หมดสติ
ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
อาการเบาหวาน ที่พบบ่อยและพบได้ง่ายคือการมีภาวะน้ำตาลในเลือดสูง แต่อันที่จริงแล้วภาวะนี้มักไม่ค่อยปรากฏอาการบ่งบอกในช่วงแรกที่เริ่มเท่าไรนัก แต่เราก็พอจะเริ่มสังเกตหรือพบความผิดปกติของร่างกายได้ โดยเฉพาะถ้าหากว่าระดับน้ำตาลในเลือดสูงพุ่งเกิน 200 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตรขึ้นไป
มีหลายราย เราอาจต้องใช้เวลาหลายวันหรือหลายสัปดาห์ กว่าจะแสดงอาการออกมา ดังนั้นในกรณีนี้เราสามารถตรวจสอบได้ด้วยการหมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพราะมีบางกรณีเหมือนกันที่ผู้ป่วยด้วยโรคเบาหวานเป็นเวลานานกลับไม่มีอาการผิดปกติแสดงออกมาเลย แต่จะมีการตรวจพบว่าระดับน้ำตาลในเลือดสูงขึ้นผิดปกติ
จะป้องกันโรคเบาหวานได้อย่างไร
กรณีที่ตรวจพบว่ามีอาการเหล่านี้แสดงออกมา หรือมีความเสี่ยงที่จะเป็น ควรทำอย่างไรบ้าง
- สำคัญเร่งด่วนคือต้องเข้าปรึกษาแพทย์
- เริ่มควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆที่อาจก่อให้เกิดโรคเบาหวาน
- ควบคุมอาหารให้ถูกหลักโภชนาการ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ของหวาน และมีไขมันสูง
- ควบคุมน้ำหนักตัวให้สมดุลย์
- หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- งดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
- หมั่นตรวจสอบระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งสามารถปรึกษาแพทย์ได้
- ผู้ป่วยบางคนมีการใช้ยาหรือหรือยาสมุนไพรบางชนิดที่อาจส่งผลต่อการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ควรปรึกษาแพทย์และเภสัชกร หรือตรวจสอบยาและสมุนไพรเหล่านั้นอย่างละเอียด
- ดูแลรักษาสุขภาพเท้าตลอดเวลา ระวังการติดเชื้อ
สรุป
ถ้ามีสัญญาณเตือนจากร่างกายตามที่มีอาการเบาหวานดังกล่าวได้แสดงออกมา เราควรรีบปรับปรุงพฤติกรรมการใช้ชีวิต โภชนาการ ควบคุมน้ำหนักตัว และควรปรึกษาแพทย์ ก่อนที่จะสายเกินไปเมื่ออาการหนักขึ้นครับ